بررسی مبانی فقهی مشروعیت حقوق ادبی و هنری

author

  • مهدی خدایی ندارد
Abstract:

پدید آورندة اثر ادبی و هنری که با استفاده از هوش، استعداد و نبوغ خود در محیط فکر واندیشه اش اثری را خلق م ی نماید، از آنجا که او هنوز اثر را در خارج بر روی کاغذ، تابلو نوار و... متجلی نساخته است ، اثر مزبور در ملکیت ذاتی و تکوینی او م ی باشد و هیچ کس نم ی توانداو را وادار به ظاهر ساختن اثر مزبور بر روی اشیا ء خارجی نماید . او حتی پس از آنکه اثر را بااختیار خویش در خارج متجلی ساخت بر آن ملکیت ذاتی دارد . زیرا آنچه در خار ج ظاهرگشته تصویر اثری است که اصل آن در ذهن و محیط فکر پدید آورندة خلاق می باشد. دلیلفقیهان بر مشروعیت حقوق معنوی پدید آورنده می تواند همین امر باشد زیرا که اثر از پدیدآورندة آن به هیچ وجه جدا نیست . او همانگونه که بر فکر و شخصیت خود سلطه دارد بر اثرخود نیز که برآیند آن دو می باشد، سلطه و مالکیت ذاتی دارد و به خاطر همین سلطه علاوهبر حقوق معنوی، حقوق مادی اثر نیز متعلق به خود او است. بر فرض اینکه ملکیت ذاتی اورا نسبت به حقوق مادی اثرش نپذیریم م ی توان ملکیت عرضی حقوق مزبور را برای او ثابتنمود. این ملکیت عرضی م ی تواند اصلی و یا تبعی باشد . اثر پس از خلق و تجلی آن بر رویکاغذ، تابلو و ... ممکن است از ملکیت ذاتی پدید آورنده خارج شده باشد لیکن در ملکیتاعتباری او قرار دارد و تا وقتی که حقوق مادی آن را به دیگری انتقال نداده در ملکیتعرضی اصلی او قرار دارند و م شتری به بهانة خرید نسخه ای از آن اثر نمی تواند در آن حقوقدخل و تصرفی نماید . او فقط حق استفادة مشروع از قبیل مطالعه ، سرگرمی و ... اثر را دارد .زیرا آنچه داخل در مبیع (نسخة خریداری شدة کتاب و ...) می باشد فقط فیزیک نسخة اثر و انتفاع از آن برای مطالعه و ... می باشد و به گواه عرف عام و خاص، حقوق مادی اثر بهمشتری منتقل نشده است . حال اگرملکیت اولی اصلی را نیز نپذیریم ملکیت اولی تبعی برایپدید آورنده نسبت به حقوق ادبی و هنری ثابت است همانگونه که بنابر قاعدة (النم اءللاصول) مالک درخ ت، مالک میوه های آن م ی باشد پدید آورندة اثر نیز مالک حقوق ادبی وهنری اثر مزبور است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

پیوندهای حقوق عمومی و حقوق مالکیت ادبی و هنری: درآمدی بر مبانی نظری

Law is a set of rules and regulations governing the human social relations that its main task is establishing order and justice in these relations. Obviously, in this regard, the mere existence of rules without creating a dynamic and purposeful structure that provides the possibility of implementing rules will not be enough. So resourceful legislators always try to predict appropriate and ef...

full text

مبانی فقهی مشروعیت عقد بیمه

از نظر حقوقی ، بیمه عقدی است که به موجب آن یک طرف تعهد می کند در ازای پرداخت وجه یا وجوهی از طرف دیگر، در صورت وقوع یا بروز حادثه ، خسارت وارده را جبران نموده و یا وجه معینی بپردازد . عقدبیمه به استناد «اصالة اللزوم» عقد لازمی است که مانند سایر عقود ، با وجود شرایط صحت معاملات ، صحیح و الزام آور می باشد . مبانی مشروعیت عقد بیمه ، عموم و اطلاعات ادله ای چون آیه شریفه « اوفوا بالعقود» است که شا...

full text

مدیریت دیجیتالی حقوق مالکیت ادبی و هنری

With the emergence and development of ICT especially the Internet, intellectual property law have been facing new challenges. Electronic tools and other new ICTs have provided new and unique opportunities for humanity to produce and duplicate works; however, they have also increased the potential of the breach of authors' rights which is not comparable to the tools used in the few past decades....

full text

پیوندهای حقوق عمومی و حقوق مالکیت ادبی و هنری: درآمدی بر مبانی نظری

حقوق مجموعه ای از قوانین و مقررات حاکم بر روابط اجتماعی انسان هاست که کار ویژه اصلی آن ایجاد نظم و عدل در این روابط است. بدیهی است که در این راستا صرف وجود قواعد و مقررات بدون ایجاد یک ساختار پویا و هدفمند که امکان اجرای آن قواعد را فراهم آورد و حقوق را به عرصه عمل وارد نماید، کافی نخواهد بود. به همین جهت قانون گذاران مدبر همواره سعی دارند که در خلال قوانین تصویبی، ضمانت اجراهای مناسب و کارآمدی...

full text

نقض حقوق مالکیت ادبی و هنری با استفاده‌ طنزگونه از آثار ادبی و هنری دیگران

گروهی از آثار طنز براساس شوخی و مطایبه با آثار ادبی و هنری که پیش‌تر خلق‌ شده‌اند، شکل می‌گیرند. از آنجا که این امر به نسخه‌برداری و تغییر اثر دیگری منجر می‌شود، از مصادیق نقض حقوق مالکیت ادبی و هنری تلقی می‌شود. مادة 6 مکرر کنوانسیون برن، تغییر اثر دیگری را در صورت لطمه به حیثیت و شهرت مؤلف برنمی‌تابد و به‌موجب بند 1 مادة 9 نیز، تکثیر اثر بدون اجازة مؤلف امکان‌پذیر نیست. بنابراین، مقالة حاضر ت...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 2  issue شماره 1(پیاپی3 )

pages  51- 86

publication date 2005-03-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023